1- دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، ismaeleesharif@gmail.com 2- استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران، maaref@ut.ac.ir 3- استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، ayazi1333@gmail.com
چکیده: (1226 مشاهده)
در این مقاله رویکرد تفسیری واحدی نیشابوری (م.468 ق.) مفسّر شافعی در تفسیر البسیط و شیخ طوسی (م. 460 ق.) مفسّر شیعه در تفسیر التبیان به تفسیر به رأی بررسی میشود. این دو تن، از مفسّران قرن پنجم و تقریباً همزمان هستند. واحدی در این شیوه، آیات را بر اساس لغت، وجوه دلالت آن و علوم قرآنی تفسیر میکند. همچنین در تفسیر اجتهادی خود به جمع بین تفسیر به رأی و تفسیر اثری میپردازد. وی در صورت تعارض، اولویت را به تفسیر اثری میدهد و یافتههای تفسیر به رأی را بر اساس مستندات تفسیر اثری توجیه میکند. شیخ طوسی از روایات تفسیری چهار گونه استفاده میکند: استفادۀ تفسیری، تبیین معانی واژهها، تبیین اِعراب آیات، استفادۀ کلامی. اجتهاد طوسی در این میان، جمع بین اقوال و روایات تفسیری به شیوۀ نقد برخی از آنها بر اساس روایات و تأیید یا تقویت بعضی دیگر است. شباهتها و تفاوت این دو رویکرد در مقاله تبیین شده است.
Ratio of Opinion And work In The Interpretation of Al-Basit Vahedi And Al-Tibyan By Sheikh Tusi With Emphasis on The Components of Opinion-Based Interpretation ( Tafsir Bi Ra’y). سفینه 2020; 17 (68) :79-99 URL: http://safinahmagazine.ir/article-1-27-fa.html
اسماعیلی شریف اسماعیل، معارف مجید، ایازی سید محمد علی. نسبت رأی و أثر در تفسیر البسیط واحدی و التبیان شیخ طوسی با تأکید بر مؤلفههای تفسیر به رأی. فصلنامه تخصصی قرآن و حدیث سفینه. 1399; 17 (68) :79-99