گونههای کارکرد «مَثَل» در آیات قرآن
|
سعیده عیانی1 ، رسول محمدجعفری* 2 |
1- کارشناسی ارشد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شاهد، تهران، ایران دانشگاه شاهد، 2- دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شاهد، تهران، ایران |
|
چکیده: (111 مشاهده) |
خداوند در قرآن شیوههای متنوعی را برای هدایت انسانها اختیار کرده است، از جمله آنها بهره گیری از «مَثَل» است؛ به طوری که در مجموع آیات مکی و مدنی 80 بار به کار رفته است. اگر چه میتوان معنای واحدی برای ریشه این واژه پی جویی کرد، مع ذلک ساختار و سیاقهای متنوعی که در آنها به کار رفته، از کارکردهای مختلف آن حکایت دارد، لذا این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی کارکردهای «مَثَل» در آیات قرآن کریم پرداخته است. طبق یافتههای تحقیق، 80 «مَثَل» مستعمل در قرآن، پنج کارکرد دارد: 1- «مِثال»: در هر آیهای که ترکیب «ضرب»(یا صرّف) و «مَثَل» به کار رفته است، آن آیه در پی بیان یک مثال و توضیح سادهتر قاعدهای است که در دیگر آیات قرآن به کار رفته است که خود به دو دسته قابل تقسیمبندی هست: الف) مثالهایی که خداوند زده است، ب) مثالهایی که مشرکان زدهاند، 2- «تمثیل»: هرگاه «مَثَل» به همراه «کاف» باشد، معنای تمثیل و تشبیه خواهد داشت، 3 و 4 و 5- «وصف»، «عبرتپذیری» و «آیه» در پرتو سیاق آیات، سه کارکرد اخیر با استفاده از سیاقی که «مَثَل» در آنها قرار دارند، به دست آمده است. |
|
واژههای کلیدی: قرآن، مَثَل، کارکردها، تفسیر |
|
متن کامل [PDF 412 kb]
(65 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/6/6 | پذیرش: 1402/6/6 | انتشار: 1403/4/1
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|