1- دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد، 2- دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول) 3- دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد،
چکیده: (277 مشاهده)
رابطه دنیا و آخرت، رابطهای است که بین اوّل و آخر انسان در یک مسیر وجود دارد. در حقیقت، دنیا و آخرت، دو چهره یک واقعیت هستند. با نگرش منظومهای به معارف صحیفه سجادیه، در مییابیم که گاهی نشئه دنیا در راستای آخرت ترسیم شده و نظام اعتباری دنیا به نظام حقیقی آخرت منتهی گشته است؛ گاهی دنیا در تقابل با آخرت قرار گرفته به طوری که گرایش به یکی، مایه دوری از دیگری خواهد بود؛ گاهی نیز با این نگاه که اساساً جهانبینی قرآن، جمع بین حسنات دنیا و حسنات آخرت است، جمع میان دنیا و آخرت مطرح شده است؛ به گونهای که باید از هر دوی آنها بهره برد تا به مجموع سعادت دنیا و آخرت رسید. روش: این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی، به مطالعه روشمند صحیفه سجادیه، با بهره گیری از آیات و روایات، و نیز بررسی تفاسیر و شروح معتبر صحیفه، در موضوع دنیا و آخرت، پرداخته و نسبت و رابطه نظام مند دنیا و آخرت را از دیدگاه مبارک حضرت امام سجاد؟ع؟ نشان داده است. یافته ها:نگرش امام سجاد؟ع؟ در صحیفه سجادیه به نسبت و رابطۀ دنیا و آخرت، در یک محور «دنیا در راستای آخرت» است که با این نگاه، حیات طیبه و پارسایی در دنیا، مقدمه ورود به بهشت است، و اساساً دنیا تجارتخانهای برای آخرت و راه رسیدن به بالاترین مراتب آن میتواند باشد. در محور دیگری «دنیا در تقابل با آخرت» قرار میگیرد و محبت دنیا مانع رسیدن به «ما عندالله» و قرب الهی تلقی میشود؛ چنان که رغبت به دنیا مانع آمادگی برای آخرت، کمالات اعتباری دنیا مانع رسیدن به اندوختههای جاوید آخرت، و انس با اهل دنیا مانع انس با خدا و اولیای او، یاد دنیا عامل فراموشی یاد آخرت قلمداد میگردد. آن حضرت در محور سوم یعنی «جمع میان دنیا و آخرت و امکان»، مطلوب انسان را حسنه دنیا و آخرت، حیات و ممات طیب آن، اصلاح دنیا و آخرت، و عافیت دنیا و آخرت به نحو توأمان میداند؛ آن گونه که نه امور مادی و دنیوی، انسان را از امور اخروی و معنوی غافل کند نه بالعکس.
Ahmadi F, Asadi asl A, Esmaeli zade A. The relationship between this world and the hereafter from the perspective of the Sajjadiyeh scriptures. سفینه 2024; 21 (81) :86-104 URL: http://safinahmagazine.ir/article-1-1152-fa.html
احمدی فاطمه، اسدی اصل علی، اسماعیلی زاده عباس. نسبت و رابطه بین دنیا و آخرت از منظر صحیفه سجادیه. فصلنامه تخصصی قرآن و حدیث سفینه. 1402; 21 (81) :86-104