بازنگاهی تحلیلی و انتقادی به آیات اِسنادی کذب انبیا در پرتو فهم دقیق منابع روایی
|
سیدمحمد موسویمقدم*1، مهدی خوشدونی2 |
1- پردیس فارابی دانشگاه تهران، sm.mmoqaddam@ut.ac.ir 2- پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق7 و دانش آموخته دکترای تخصصی پردیس فارابی دانشگاه تهران؛، m.khoshdooni@isri.ac.ir |
|
چکیده: (578 مشاهده) |
با توجه به تعدادی از آیات قرآن کریم، احتمال صدور کذب از حضرت ابراهیم و حضرت یوسف3 در برخی از آرای علما مطرح شده است. علمای فریقین هر یک به نوعی درصدد تبیین این آیات برآمده و نظرات مختلفی در توجیه اقدام این دو پیامبر الهی بیان کردهاند که میتوان به طور کلی به دو رویکرد صدقگرایانه و کذبگرایانۀ همراه با توجیه (تقیه، توریه، معاریض کلام یا تعریض، دروغ اضطراری و مصلحت ...) خلاصه کرد. با بررسی منابع روایی که در تبیین این آیات، به ویژه در اصول الکافی آمده است، هر دو نگاه به طور مطلق نفی میشود و از دل این روایات و خانوادههای حدیثی آن میتوان راهکار سومی ارائه کرد که در این مقاله بدان پرداخته شده است، راهکاری که ضمن حل اشکالات وارده در این باره، تبیین بسیار دقیقی از آیات مذکور را در اختیار مخاطب قرار میدهد. مقاله حاضر تلاش دارد به ارائه نمونهای موردی از کارآمدی منابع روایی در تبیین آیات مشکله، با توجه به خانواده حدیثی - روایات هممضمون- به خصوص از روایات اصول الکافی کلینی بپردازد؛ که نمونه آن را تنها در مکتب حدیثی اهلبیت:، و البته با تبیین و تحلیل آنها قابل مشاهده است. این احادیث میتوانند پاسخگوی شبهات حول دادههای معارفی برخی آیات قرآن باشند و از طرفی این دیدگاه مؤیداتی نیز در منابع فریقین دارد. |
|
واژههای کلیدی: آیات مشکله، کذب انبیا، عصمت انبیا، روایات تفسیری، اصول الکافی، اصلاح. |
|
متن کامل [PDF 949 kb]
(163 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1399/11/13 | پذیرش: 1399/4/10 | انتشار: 1399/4/10
|
|
|
|