نسبت رأی و أثر در تفسیر البسیط واحدی و التبیان شیخ طوسی با تأکید بر مؤلفههای تفسیر به رأی
|
اسماعیل اسماعیلی شریف1، مجید معارف*2، سید محمد علی ایازی3 |
1- دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، ismaeleesharif@gmail.com 2- استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران، maaref@ut.ac.ir 3- استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، ayazi1333@gmail.com |
|
چکیده: (857 مشاهده) |
در این مقاله رویکرد تفسیری واحدی نیشابوری (م.468 ق.) مفسّر شافعی در تفسیر البسیط و شیخ طوسی (م. 460 ق.) مفسّر شیعه در تفسیر التبیان به تفسیر به رأی بررسی میشود. این دو تن، از مفسّران قرن پنجم و تقریباً همزمان هستند. واحدی در این شیوه، آیات را بر اساس لغت، وجوه دلالت آن و علوم قرآنی تفسیر میکند. همچنین در تفسیر اجتهادی خود به جمع بین تفسیر به رأی و تفسیر اثری میپردازد. وی در صورت تعارض، اولویت را به تفسیر اثری میدهد و یافتههای تفسیر به رأی را بر اساس مستندات تفسیر اثری توجیه میکند. شیخ طوسی از روایات تفسیری چهار گونه استفاده میکند: استفادۀ تفسیری، تبیین معانی واژهها، تبیین اِعراب آیات، استفادۀ کلامی. اجتهاد طوسی در این میان، جمع بین اقوال و روایات تفسیری به شیوۀ نقد برخی از آنها بر اساس روایات و تأیید یا تقویت بعضی دیگر است. شباهتها و تفاوت این دو رویکرد در مقاله تبیین شده است. |
|
واژههای کلیدی: تفسیر اثری، تفسیر به رأی، تفسیر اجتهادی، تفسیر البسیط، واحدی نیشابوری، شیخ طوسی، تفسیر التبیان، رویکردهای تفسیری. |
|
متن کامل [PDF 997 kb]
(199 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1399/10/30 | پذیرش: 1399/7/10 | انتشار: 1399/7/10
|
|
|
|