بررسی اراده آزاد در فلسفه اسلامی
|
محمد پارچه باف دولتی*، محمد رحیمیان |
|
|
چکیده: (387 مشاهده) |
اعتقاد فلاسفه به فراگیری ضرورت عِلّی- معلولی در همه پدیدههای جهان هستی این سؤال را پدید آورده که اگر اراده انسانهای مختار نیز یکی از این پدیدههاست، چگونه میتوان به آزادی اراده و در نتیجه اختیار بدیهی در انسانها قائل بود. فلاسفه توضیحات مفصل و گوناگونی در این زمینه ارائه کردهاند. اما آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد برخی از آرائی است که فلاسفه در تبیین چیستیِ اراده بیان نموده و به آن، در برخی موارد، حالت انفعالی و در مواردی دیگر حالت فعلی داده و یا به تأثیر نقش عقل در آزادانه بودن اراده اشاره کردهاند.
در ادامه به انتقادات برخی اصولیون در این زمینه اشاره شده است تا نشان دهد که آراء فلسفی مذکور، توان تبیین اراده آزاد را نداشته و پذیرش علیت فلسفی، راهی جز اعتقاد به جبر را باقی نمیگذارد. |
|
واژههای کلیدی: علیت، اختیار، فلسفه اسلامی، اراده، جبر، نایینی، محمدحسین |
|
متن کامل [PDF 501 kb]
(115 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1400/2/17 | پذیرش: 1395/7/1 | انتشار: 1395/7/1
|
|
|
|