:: دوره 15، شماره 57 - ( 10-1396 ) ::
جلد 15 شماره 57 صفحات 61-34 برگشت به فهرست نسخه ها
نقدی بر مبانی و یافته‌های احمد صبحی منصور در باب قرآن و سنت
محمود قربانلو*
چکیده:   (557 مشاهده)
 احمد صبحی منصور که نماد جریان قرآنیون و سنت ستیزی در مصر است در دو کتاب «القرآن و کفی مصدراً للتشریع الاسلامی» و «الصلاه بین القرآن الکریم و المسلمین» می­کوشد تا استدلال‌هایی برای مبنا و بنای خود فراهم سازد؛ سه مبنای وی به ترتیب ذیل است. 1) قرآن تنها منبع و مصدر تشریع اسلامی است. 2) بین نبی و رسول به عناوین شخصیّت حقیقی و حقوقی تفاوت دارد و فقط از عنوان رسول تبعیّت و پیروی واجب است، نه از نبی که شخصیّت حقیقی است. 3) پیامبر و صحابه دستور به منع کتابت داده‌اند، بنابراین چیزی به عنوان حدیث (سنّت) حجیّت ندارد. از این رو وی در توجیه عدم ذکر کیفیّات تعداد رکعات نماز در قرآن و نیز عدم ذکر جزییّات دیگر موضوعات احکام مانند حج و غیر آن استدلال‌هایی آورده‌اند که منجر به ردّ سنّتِ برگرفته از معصوم می‌گردد.
   نگارنده در این گفتار، دیدگاه­های او را بر اساس نوشتارهایش بیان می­دارد و کلام او را در دو مورد (مبنا و بنا) بررسی می­کند. منصور کفایت قرآن را بر دو آیه مبتنی می­داند: انعام 38 و نحل 89. در این مقاله روشن می­شود که عبارت «من شیء» و «کلّ شیء» به معنای «عموم اضافی» است نه «عامّ حقیقی». بعلاوه قرآن شأن تبیین آیات و تعلیم کتاب را برای پیامبر قائل شده است. مبانی دیگر منصور، فرق نبی و رسول از دیدگاه قرآن و حیطۀ اطاعت از پیامبر است که نگارنده بر اساس قرآن به آنها پاسخ می­دهد. منصور سنت را نقیض قرآن می­داند و به اخبار نهی پیامبر از کتابت حدیث استناد می­کند. در این مقاله روشن شده که بناهای ساخته شده توسط منصور با مبناهای او تضادّ جدّی دارد.
واژه‌های کلیدی: صبحی منصور، احمد، قرآنیون مصر، القرآن و کفی مصدراً للتشریع الاسلامی (کتاب)، الصلاه بین القرآن الکریم و المسلمین (کتاب)، قرآنیون - سنت ستیزی، کفایت قرآن – بررسی ادلّه، نبوت – معنای نبی و رسول، شئون پیامبر – تعلیم کتاب، شئون پیامبر – تبیین آیات
متن کامل [PDF 897 kb]   (130 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1399/11/27 | پذیرش: 1396/10/10 | انتشار: 1396/10/10


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 15، شماره 57 - ( 10-1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها